Gerek ikamet izin taleplerinde ve gerekse diğer başvurularda istenebilen belgelerden olan Apostilli doğum kağıdı veya sabıka kaydı Vatandaşın bağlı bulunduğu konsolosluklardan temin edilebilmektedir.

Apostil 

Apostil, bir belgenin gerçekliğinin tasdik edilerek Lahey Konferansı’na üye veya taraf devletler arasında yasal olarak kullanılmasını sağlayan bir belge onay sistemidir. Apostil’in kuralları 6 Ekim 1961 tarihli Lahey Konvansiyonuyla tespit edilmiştir. Apostil kuralları yalnızca Lahey Konferansı’na üye veya taraf devletler arasında geçerlidir. 

Şerhin amacı, şerhe sahip olan belgenin konferansa üye devletlerce resmi belge olarak kabul edilebilmesidir. Apostil hem ulusal hem de uluslararası alanda önemli bir yere sahiptir. Resmi belgelere konulması gereken bu apostil şerhinde bulunması gereken bazı zorunlu unsurlar yer almaktadır. Bu unsurlar;

• Belgenin düzenlendiği ülke
• Belgeyi düzenleyenin kim olduğu
• Belgeye imza atan kişinin resmi sıfatı
• Belgede yer alan mührün hangi makam tarafından basıldığı
• Apostil şerhinin tarihi
• İşlemleri gerçekleştiren makama ait kaşe veya mühür
• Apostil şerhini düzenleyen yetkilinin imzası
• Şerh numara, tarih ve basıldığı yer

Bununla beraber yurt dışından alınan belgelerin de, belgeye ilgili ülke tarafından apostil şerhi konulması şartı ile Türkiye’de de geçerli olmasına olanak sağlanır.

6 Ekim 1961 tarihinde “Lahey Konvansiyonu” ile apostil şerhinin temel kuralları ve koşulları belirtilmiştir. Apostil, resmi belgeler için alınır ve bu belgelerin yurt dışında geçerli hale gelmesine olanak sağlar.

Başka bir ülkede alınan mahkeme kararı bu karara şerh aldıktan sonra bu karar direkt olarak Türkiye’de geçerli hale gelmemektedir. Mahkeme kararının kabul edilebilmesi için tanıma ve tenfiz prosedürünün tamamlanması gerekmektedir.

Tanıma ve tenfiz prosedürünün takip edilebilmesi için ise mahkeme kararında söz konusu apostil şerhinin konulması gerekmektedir. Apostil şerhi nedir nasıl yapılır, apostil nasıl yapılır ve nereden alınır, apostil şerhi uygulaması, apostil tasdik şerhi hakkında bu yazımızda bilgi verilecektir.

“Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi” 16.9.1984 tarihli ve 18517 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak ülkemiz açısından 29.09.1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anılan sözleşmenin 1. maddesinde Apostil Şerhinin. “Akit Devletlerden birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer bir Akit Devlet ülkesinde kullanılacak olan resmi belgelere” uygulanacağı öngörülmektedir.

Anılan sözleşmeye taraf ülke vatandaşlarının kendi ülkelerinde düzenlettikleri söz konusu belgeleri taraf olan diğer ülkelerde doğrudan kullanmaları, bu suretle işlemlerde külfetin azaltılması, kolaylığın ve süratin sağlanması amaçlanmaktadır.
           Anılan sözleşmede, sözleşmenin amaçları bakımından, aşağıda yer alan belgelerin resmi belge sayıldığı belirtilmektedir:

 

• İdari belgelere: Valilikler, Valiler, Vali adına Vali Muavinleri ve Hukuk İşleri Müdürleri, Kaymakamlıklar;

• Adli Belgelere: Ağır Ceza Mahkemesi kuruluşu olan merkezlerdeki Adalet Komisyonu Başkanlıkları.
   

  GENELGE No:68/l

   

  Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’ne ilişkin 01/01/2006 tarihli ve 68 sayılı Genelgemizin Sözleşmeye taraf olan devletler ve uygulamada karşılaşılan sorunlar açısından güncellenmesine ihtiyaç duyulmuştur.

   

  1.  Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan ve Türkiye’nin 08/05/1962 tarihinde imzaladığı “Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi”nin onaylanması, 20/06/1984 tarih ve 3028 sayılı Kanunla uygun bulunmuş ve 16/09/1984 tarih ve 18517 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
     
     
  2.  Sözleşme, Türkiye bakımından 29/09/1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşme ile bir âkit devletin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer bir âkit devletin ülkesinde ibraz edilecek olan resmî belgelerin diplomasi veya konsolosluk memurları tarafından onaylanması zorunluluğu kaldırılmış bulunmaktadır.
     
     
  3.  Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi’ne taraf devletler Ek (l)’de yer almaktadır.
     
     
  4.  Onay belgelerinin teatisi sırasında Hükümetimizce, Sözleşmenin 6’ncı maddesi uyarınca tasdik şerhini (Apostil) vermekle yetkili Türk Makamları; idari belgeler için valilikler, adli belgeler için ise ağır ceza mahkemesi kuruluşu olan merkezlerdeki adli yargı adalet komisyonu başkanlıkları olarak tespit edilmiştir.
     
     
  5.  Anılan Sözleşmenin l’inci maddesinin (a) bendinde; savcı, zabıt kâtibi veya adliye memuru tarafından verilmiş olan belgeler de dahil olmak üzere, devletin bir yargı organına veya mahkemesine bağlı bir makam veya görevli memur tarafından düzenlenmiş olan belgelerin, (b) bendinde; idari belgelerin, (c) bendinde; noter senetlerinin, (d) bendinde; kişilerce özel sıfatlarla imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup, belgenin kaydının veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmî makam ve noterlerce tasdiki gibi resmî beyanların, “resmî belge” olarak nitelendirildiği belirtilmiştir.
     
     
  6.  Sözleşmenin l’inci maddesinde; taraf devletlerin birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer taraf ülkesinde kullanılacak olan resmî belgeler sayılmıştır. Sözleşmenin 3’üncü maddesinde ise imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin sıfatını ve gerektiğinde bu belge üzerinde mühür veya aslı ile aynı olduğunun teyidi için zorunlu görülebilecek tek işlemin, belgenin verildiği devlet yetkili makamınca bu belgeye 4’üncü maddede tanımlanan tasdik şerhinin (Apostil) konulmasından ibaret olduğu belirtilmiştir. Ayrıca 4’üncü maddede; Sözleşmeye ekli örneğe uygun olarak, tasdik şerhinin bizzat belgenin veya buna eklenecek kağıdın üzerine konulacağı, tasdik şerhini koyan makamın resmî dilinde veya ikinci bir dilde yazılabileceği, ancak tasdik şerhinin “Apostille Convention de La Haye Du 5 Octobre 1961” başlığının Fransızca olarak belirtilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.
     
     
  7.  Sözleşmenin 3 ve 4’üncü maddelerine göre tasdik şerhi, Ek (2)’de yer alan örneğine uygun olarak en az dokuz santimetre kenarlı kare biçiminde hazırlanmalı ve bizzat belgenin veya buna eklenecek bir kağıdın üzerine konulmalıdır. Tasdik şerhinin ayrı bir belgede yer alması halinde ise, şerh, tasdik edilen belge ile birleştirilerek, tasdik eden makamın mührü, birleşme yerine basılacaktır. 
     5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 8’inci ve Adli Sicil Yönetmeliğinin 10’uncu maddelerine göre anılan Sözleşme uyarınca adli belge niteliğinde olup, yurt dışında kullanılacak olan adli sicil kayıtlarının da ağır ceza mahkemesi kuruluşu olan merkezlerdeki adli yargı adalet komisyonu başkanlıklarınca tasdik edilmesi gerekmektedir.
   
   
  YABANCI RESMÎ BELGELERİN TASDİKİ MECBURİYETİNİN KALDIRILMASI SÖZLEŞMESİ’NE TARAF DEVLETLER LİSTESİ
   

  ABD	İrlanda	Slovakya
  Almanya	İspanya	Slovenya
  Andora	İsrail	Surinam
  Antigua	İsveç	Svaziland
  Arjantin	İsviçre	Tonga
  Arnavutluk	İtalya	Trinidad ve Tobago
  Avustralya	İzlanda	Türkiye
  Avusturya	Japonya	Ukrayna
  Azerbaycan	Karadağ	Venezuela
  Bahamalar	Kazakistan	Yeni Zelanda
  Barbados	Kolombiya	Yunanistan
  Barbuda	Kuzey İrlanda
  Belarus	Lesotho
  Belçika	Letonya
  Belize	Liberya
  Birleşik Krallık (İngiltere)	Lihtenştayn
  Bosna-Hersek	Litvanya
  Bostvana	Lüksemburg
  Brunei Sultanlığı	Macaristan
  Bulgaristan,	Makedonya
  Cook Adaları	Malavi
  Çek Cumhuriyeti	Malta
  Çin Halk Cumhuriyeti	Marshall Adaları
  (Hong Kong ve Makou)	Mauritius
  Danimarka	Meksika
  Dominik	Moldova
  Ekvador	Monako
  El Salvador	Namibya
  Ermenistan	Niue
  Estonya	Norveç
  Fiji	Panama
  Finlandiya	Polonya
  Fransa	Portekiz
  Grenada	Romanya
  Grenadines	Rusya Federasyonu
  Güney Afrika	Saint Kitts ve Nevis
  Güney Kore	Saint Lucia
  Gürcistan	Saint Vincent
  Hırvatistan	Samoa
  Hindistan	San Marino
  Hollanda	Seyşeller
  Honduras	Sırbistan

   
   

ÖRNEK BELGELER:
 

ÖSYM Belgesi:   
 

Türkiye’de üniversite sınavlarına giren bir öğrenci, yurt dışında başka bir üniversiteye müracaat eder ve bu üniversite kendisinden Türkiye’de nereleri kazandığına dair bir ÖSYM belgesi ve lise diploması ister.

Bu öğrencinin yapması gereken:

Tercüme Bürosu: ÖSYM belgesi ile lise diplomasının orijinalini alarak yeminli bir tercüme bürosuna veya yeminli bir tercümana gidip, belgeyi ibraz edeceği ülkenin lisanına çevirisini yaptırır.

Noter: Bu çeviri, tercüme bürosunun veya tercümanın yemin zaptının bulunduğu noterlikte onaylattırılır.

Valilik/Kaymakamlık: Noterde onaylanan bu tercüme illerde valiliğe, ilçelerde kaymakamlığa (noterin bulunduğu il ve ilçedeki) götürülerek tasdik ettirilir (apostil). Artık bu belge taraftar diğer bir ülkede ibraz edilebilir.  

 

T.C. Kimlik Belgesi:

Kimlik Belgesi “Apostil” yapılmak istenirse noter onaylı olması gerekmektedir. Aksi takdirde apostil işlemi gerçekleştirilemez.

 

Ticari Evraklar:

Türkiye’de bir şirket, başka bir ülkede şube veya temsilcilik açmak ister. Bu ülke ise şirketten ana sözleşmeyi, kuruluş sözleşmesini ister.

 

Şirketin yapması gereken: 
 

Tercüme Bürosu: Şirket, ana sözleşmesinin onaylı bir suretini (veya resmi gazetede yayınlananı) yeminli tercüme bürosuna veya yeminli bir tercümana giderek ibraz edilecek ülkenin lisanına çevirisini yaptırır.

Noter: Bu çeviri, tercüme bürosunun veya tercümanın yemin zaptının bulunduğu noterlikte onaylattırılır.

Valilik/Kaymakamlık: Noterde onaylanan bu tercüme illerde Valiliğe, ilçelerde Kaymakamlığa götürülerek tasdik ettirilir (apostil). Artık bu belge taraftar diğer bir ülkede ibraz edilebilir.